Sé on sèl chiraj pou gwoka!

Dèpi misyé Félix Cotellon a Sant Rèpriz té désidé vwè si UNESCO ka mété gwoka kon patrimwàn imatéryèl a limanité, tini déotwa gwadloupéyen ki lévé gawoulé kont biten-lasa. E sé kon sa sanmdi maten asi RTB, Luidji té ni an èstidyo-la, twa gwadloupéyen Jean-Claude Nelson, Marie-Line Dahomay é Fritz Nafer ki déklaré yo pa dakò padavwa yo pè étranjé pati èvè mizik an-nou. Moun a Sant Rèpriz pwan téléfòn-la pou yo té réponn yo. On sèl chiraj pou mizik an-nou ki sé gwoka! Yè dimanch, toujou asi RTB, misyé Frantz Succab di fò gwadloupéyen arété goumé pou zafè a gwoka. I di osi fò sé moun-la ka défann gwoka-la, mèt anwout pou libéré péyi a-yo osi!

An dakò èvè Succab!

Lik, on militan ki péké jen

lagé konba!

Adan sa an rakonté zòt la sanmdi pasé, an pa nonmé non a on moun ki té palé adan miting a LKP vandrèdi. An pa té ni tan nonmé-y padavwa an té vlé fè on biyé èspésyal asi-y.  Non a-y sé misyé Lik Rénèt. Militan a òganizasyon GLA, MPGI, KLNG, ANG é aprézan sòlda a CIPN é FKNG. On militan ki té adan lit armé-la pou libérasyon a nasyon Gwadloup. On militan fwansé té ka konsidéré kon lèlmi liméwo yonn! On militan ki manké fè plis ki 30 lanné lajòl ba pèp Gwadloup! On militan gouvèlman fwansé amistyé an 1989. E magré tout tribilasyon gwan nonm-lasa sibi, i pa jen démòd. I toujou rété doubout asi pawòl a-y kivédi libérasyon a nasyon Gwadloup. E sé kon sa yè i palé asi réparasyon sé péyi èsklavajis-la ka douwé onlo péyi kon Gwadloup. I di osi on pawòl ki bèl. Ki yo vlé, ki yo vlé pa, nasyon Gwadloup ké endépandan!

Sa, sa senten!

Sa té bèl toubòlman gwan sanblé a pèp Gwadloup douvan bik a LKP yè swa Lapwent! On miting ki komansé owa huitè mwen dis, èvè misyé Raymond Gama ki prèmyé bay lavwa. E sé kon sa, gras a téléfòn pòtab a mòso fè-la, misyé Eli Domota ki vin jwenn  misyé Gama, gwadloupéyen rivé lyanné èvè on rèprézantan a péyi Mayòt. Sé èvè onlo émosyon rèprézantan a Mayòt ba pèp Gwadloup tou sa ka pasé an péyi a-y. On grèv jénéral kont lavi chè ki kay rantré adan katriyèm simenn a-y lendi pwochen! Van a LKP pati an 2009 pou fè lantou a latè. Zò pa'a tann!

Apré sé misyé Alain Plaisir ki vin douvan mikro-la pou ba pèp Gwadloup lèsplikasyon asi "politik" a on gwan magazen a manjé an réjyon Bastè "Casino" pou pa nonmé-y! On magazen swadizan laréjyon Gwadloup achté sé masòn-la pou swadizan fè gwadloupéyen achté méyè maché. Biwo Etid Ouvriyé (BEO) montré moun jan magazen-la ka fè pwofitasyon anlè tèt a pèp-la. Dayè yo té ka vann jounal a BEO an bik-la yè swa pou 1 éwo!

Apré sé on rèprézantan a FO ki palé asi zafè a béké ka dérèspété travayè Gwadloup an péyi a-yo.

Ansuit, sé té tou a on rèprézantan a LiPLG misyé Jean-Marc Galice ki di pèp-la déchoukaj a pwofitasyon pé pa fèt si nou pa ka menné on konba politik.

Garcin Malsa ki sòti an péyi a-y Matinik voyé ba pèp-la tout fòs-la nou bizwen la pou nou gawoulé kont sé kriminèl béké-la. Dayè Garcin Malsa mèt an wout osèryé asi sé moun-lasa.

Misyé Joel Beaugendre a sendika SPEG limenm a-y palé asi on lékòl nou dwèt mofwazé adan on lékòl Gwadloup.

On dézyèm rèprézantan a péyi Matnik vin douvan mikro-la. On avoka yo ka kriyé Man Duhamel. E la, i fè fò menm! I fouté dèyè sé béké-la! Apré tout pèp-la té oblijé rété lontan ka bat lanmen tèlman sa té fò.

Man Natalie Minachy a GAP Gwadloup milité pou gwadloupéyen manjé sa ki ta yo. zafè a sik sé béké-la ka fouté adan bwason yo ka vann adan sé dènyé koloni-la, plis ki janmen ka bay rézon.

E miting-la bout kon a labitid èvè mòso fè-la misyé Eli Domota. La, i mèt an wout asi onlo biten ka fèt an péyi-la.

Aprédavwa pèp-la chanté "Lagwadloup sé tan-nou", moun rantré a kaz a-yo. I té onzè mwen ven. On bèl, bèl, bèl miting, kon a labitid!

Lyannaj Kont Pwofitasyon (LKP) ka ba pèp Gwadloup mo pou on gwan sanblé kay fèt owa bik-la Lapwent koté sétèd'swè. Pèp Gwadloup ké pé lyanné oswè-la èvè rèprézantan a asosyasyon Matinik. Nou ké pé lyanné osi  èvè on rèprézantan a péyi Mayòt dèpi on téléfòn é satélit-la.

 Misyé Freundel Stuart ki sé prèmyé minis

a Bawbad dèpi jou 23 òktòb 2010 apré mò a

David Thompson ki té la avan-y.

Bawbad, on ansyen koloni anglé ki trapé endépandans a-y on jou 30 novanm 1966. Sé on monachi konstitisyonèl ola i ni an tèt a-y on prèmyé minis misyé Freundel Stuart. Kapital a-y sé Bridgetown. On vil ki bèl toubòlman! An pé di zòt sa piskè an té vwè-y dè pwòp zyé an-mwen an 1985! Nou an 2011 é vil-lasa toujou osi bèl. A pa kon vil Lapwent an péyi an-nou. E nou swadizan départèman fwansé é gadé on péyi endépandan ki ni nèg adan-y! Alò nou nèg Gwadloup, fò nou arété mèt an kabèch an-nou san blan nou pé pa fè ayen. Tini nèg ka rivé déotwa koté asi latè. Péyi Bawbad ka ban nou prèv-la.

Zò pa'a kwè mwen? Mi foto a-y é piplis mi film a-y!

  Ès zò ka vwè papyé a tè-la kon sa?