• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/PithHelmetTruman.jpg

    On jou a mwa òktòb 1958, on pandan a Victorin Lurel,  Léon Mba prézidan a Gabon (toujou koloni fwansé) té ka mandé mèt a-y an Fwans mofwazé péyi-la adan on ...départèman fwansé ????? Mèt a-y prézidan a répiblik fwansé Charles de Gaulle té ka di-y AWA!!! Dayè mi sa de Gaulle té ka di Alain Peyrefitte bwa dwa a-y asi dosyé-la an tan-lasa :

    " Nous ne pouvons pas tenir à bout de bras cette population prolifique comme des lapins. C'est une bonne affaire de les émanciper. Nos comptoirs, nos escales, nos petits territoires d'outre-mer, ça va, ce sont des poussières (...) Il nous seraient restés attachés comme des pierres au cou d'un nageur. Nous avons eu tous les peines du monde à les dissuader de choisir ce statut".

    Alò kanmarad? A pa mépri yo ka kriyé sa? E sé adan sa Lirèl ka fouté nou! Zò konpwann labann a Sarko, Hollande é tout bannélo a-yo pa ka di menm biten lè yo antrè yo?

    Zò ka tou konpwann adan lélanné 60 si ou ka konparé moun ki an Afwik é moun ki an Fwans, pa té ni foto! 50 milyon fwansé kont 200 milyon afwiken, léta fwansé pa té pé sipòté sa! Sé té ké twòp chaj pou-y! Alò léta fwansé komansé pa ba tout sé péyi-lasa on lendépandans asi papyé mé léta fwansé té ka mèt bwabwa a-y an tèt a tou sé péyi-lasa pou'y té pé sav kontrolé yo. Sé sa yo kriyé Lafwansafwik!

    Pa kont si ou ka fè menm konparézon-la antrè moun ki an Fwans é moun ki adan sé koloni-la jòdi-jou, a pa menm biten davwa nou ka touvé nou 2 milyon kolonizé kont 60 milyon fwansé. Alò fwansé pa two cho pou bay lendépandans mé pa kont konm zafè a-y mélé, i paré pou ban nou lotonomi.

    Défen Fanon té di on jou Lafwans té ké ban nou lendépandans a kout pyé mé an 2012 an ka kwè i ké ban nou lotonomi a kout pyé an bonda an-nou. Lirèl, ou pa'a tann sa mèt a-w ka di-w?

    * Pouki "papa" de Gaulle? Chonjé Bokassa, jan i té ka pléré an lantèrman a de Gaulle! E wi papa-y té mò!


    1 commentaire
  • Dèmen sézon a kannaval-la kay démaré pou jis an bout a mwa févriyé-la. On sézon ka bazé-y asi almanak grégoryen-la ki sé biten a krétyen éwopéyen. Mé nou gwadloupéyen, majorité a pèp Gwadloup ka sòti an péyi Afwik. E sé kon sa dèpi 1980 é jis a jòdi-jou, gwoup a po wouvin parèt èvè labann a Akiyo, 50/50, Voukoum, Klé-la, Mas a Wobè, Anbout a-y... An 2012 an dwèt ka kwè pwès chak komin ni gwoup a po a-yo. Mé ès nou pé kriyé yo gwoup a kannaval? Awa, an pa'a kwè padavwa kannaval pou mwen sé mès a éwopéyen. Nou gwadloupéyen ka désann dè pèp afwiken, nou plito adan sa nou ka kriyé MAS! On mas sé on lèspri! Lèspri a zannimo, lèspri a lézansèt, lèspri a van, difé, dlo, brèf mas sé lèspri a lanati!

    Pou montré zòt sa é pou montré zòt osi lyannaj-la antrè Lafwik é Karayib-la,  gadé on sérémoni an péyi Dogon (Mali) ola zò ka vwè lèspri ka dansé asi son a tanbou-la!

     

     

    Adan sé kout tanbou-la, an ka rèkonnèt menndé-la, suit-la é osi son a mas a

    Senjan-la!  (Pou sa ki konnèt tanbou).


    votre commentaire
  • 1é janvyé 1804, Ayiti té ka vin prèmyé nasyon nèg ka libéré-y dè gyouk a lèsklavaj é kolonizasyon-la. Mé a pa té prèmyé nasyon nèg endépandan asi latè padavwa pa jen obliyé Létyopi an Afwik sé sèl péyi yo pa jen kolonizé.

    Andéwò dè Etazini ki pwan lendépandans a-y an 1776, Ayiti pwan lendépandans a-y avan tout sé lézòt-la asi kontinan amériken-la. Moun pé di sa yo vlé mé sa mérité rèspé!

    208 lanné péyi Ayiti endépandan. On lendépandans lòksidan ka kontinyé fè-y péyé mé ni on lè, tribilasyon ké bout an péyi-lasa. E magré tout sé tribilasyon-lasa, drapo ayisyen-la toujou doubout.

    Gadé é kouté!

    Drapo é imn nasyonal Ayiti (La Dessalinienne)

     

     Pou Ayiti

    Péyi zansèt yo

    Se pou n mache

    Men nan lamen

    Nan mitan n pa fèt  pou gen trèt

    Nou fèt pou n sèl mèt tèt nou

    Annou mache men nan lamen

    Pou Ayiti ka vin pi bèl

    Annou, annou mèt tèt ansanm

    Pou Ayiti onon tout zansèt yo


    2 commentaires