21 janvyé 1961 - 21 janvyé 2011 ka fè 50 lanné lòksidan té ka asasiné on gwan nasyonalis, non a-y Patrice Lumumba prèmyé minis a Kongo-Kinshasa. Kouté sa gwan nonm-lasa té ka di asi vizyon i té ni pou péyi a-y!  Kouté jan i té ka konté asi péyi ki lanné plita té ké fè-y tonbé!

                                   Patrice Lumumba (1925 - 1961)

Ansyen prézidan

diktatè wouviré

Ayiti, pou ki rézon?

Yè toutmoun asi latè, pèp ayisyen an prèmyé té ka apwann ansyen prézidan diktatè a péyi Ayiti Janklòd Divalyé té ka rantré an péyi a Désalin. Pli bèl-la ti-misyé-lasa té fè èskal an Gwadloup! Divalyé an Ayiti, ka sa ka kaché? Nou sav Lòksidan èvè fwansé an tèt a-y ni  labitid fèt é défèt gouvèlman asi latè, sitou malérèzman aka nèg! Fanswa Divalyé, papa a Janklòd, ki moun ki fouté-y la? Mériken é fwansé! Ki moun ki kontinyé soutyenn gason a Fanswa Divalyé apré mò a papa-la an tèt a péyi-la? Mériken, fwansé é rèstan a Lòksidan! Apré déchokaj a Janklòd Divalyé an 1986, ola diktatè-la ay séré kò a-y èvè tout richès a péyi-la? An Fwans! Divalyé rété 25 lanné adan on péyi ka blagé i sé chanpyon di mond a démokrasi, a dwa a nonm! Pannan Divalyé té kaché an Fwans, mériken, anglé, kanadyen é fwansé té ka woté Janbètran Aristid an tèt a péyi a Ayiti padavwa Aristid té ozé mandé Lafwans bay tou sa'y té volé Ayiti! Sété an 2004! 7 lanné apré, Divalyé ka wouviré an Ayiti, pou ki rézon? Nou ké la pou nou vwè!

Sarkozy = démokrasi.

Zò dwèt ka mandé-zòt ka Shaka ka maké la ankò. Sarkozy = démokrasi? Ben wi mésyé, Sarkozy di lòtjou i ka rèkonnèt sendika! Mé ola? An fwans!

Mé an pa'a konpwann! Lagwadloup pa Lafwans alò? Sé vré si jou a rivé a Sarkozy,  an ka rantré laéwopò èvè on triko a foto a Sarkozy anlè-y é èvè anplis on drapo blé, blan, wouj, pa ni pon pwoblèm, yo ké lésan rantré. Pa kont si an désidé rantré laéwopò èvè on triko a LiGTG, oben ankò on triko a Che Gevarra, an pé ké rantré padavwa an pa rèspèté démokrasi. Sé sa ki rivé dé boug lòtjou aprédavwa Sarkozy té sòti débaké an péyi an-nou. On boug té kay an travay a-y èvè triko a LiGTG, yo anpéché-y rantré andidan laéwopò-la! Nou vwè-y andidan télévizyon-la. Menm biten ba on boug ki té ni on triko a Che Gevarra. E wi mésyé, sété dé boug ki té kont démokrasi-la. Démokrasi a Sarkozy!

Wi Sarkozy di i ka rèkonnèt sendika an Fwans mé i pa palé pou Lagwadloup!

Si ou rantré on koté èvè sa pannan Sarkozy ka rantré, yo pwès paré pou fouté-w lajòl!

Fwansé kyouyé boug a-yo

an péyi Nijè!

Lòtjou moun té ka palé asi sa ki pasé apré élèksyon té fèt Kòtdivwa. On élèksyon otila dé boug déklaré-yo prézidan a péyi-lasa. Non a-yo Laurent Gbagbo é Alassane Ouattara. Yonn vlé pa lagé ba lòt! Mé nou ja konnèt! Laurent Gbagbo pa moun a Lòksidan ankò alò Lòksidan èvè fwansé an tèt a-y bizwen fè misyé Gbagbo pati é mété Ouattara an plas a-y. Lòksidan ni labitid fèt é défèt gouvèlman an Afwik!

An Tinizi, pèp-la komansé lévé gawoulé kont gouvèlman a péyi a-y! Répons a gouvèlman tinizyen-la sé tiré bal fizi anlè pèp-la! On pakèt moun ja tonbé anba bal a sé mésyé! Tinizi on péyi ki po'o jen rivé fè on démokrasi osèryé! Prézidan a Tinizi Ben Ali di pèp a-y, i kont lavyolans é i ké éséyé lagé asi réprésyon-la. Pawòl an bouch pa chaj!

An péyi Nijè alè, léta fwansé ka pléré penn a-y davwa dé boug a-y té ké mò aprédavwa yo té disparèt an vil Nyamé kapital a péyi-la. Yè Al-Qaida rèvandiké rapt a sé dé fwansé-la tousèl é i pa jen di i kyouyé sé dé fwansé-la! Mé sa yo vlé pa di nou la, sé larmé fwansé limenm a-y ki kyouyé sé dé boug-lasa!

(1945 - 1985)

12 janvyé, sé osi komémorasyon a on gwan nonm léta kolonyal fwansé té asasiné an péyi Kanaky an 1985. Non a-y Eloi Machoro!

Mi on vidéo an mété ba zòt pou fè zòt konpwann avan nou té tini toujou nonm é fanm ki goumé pou libèté a nasyon a-yo!